Advies aan de jonge kunstenaar #21

Waar begin je als je  gevraagd wordt om een  advies te verwoorden? En  zeker als dit advies bedoeld  is voor jonge kunstenaars…

Ik begin, zoals het vaak gaat in het kunstenaarschap, met iets opmerkelijks. Een iets dat wordt opgemerkt zonder dat je er eigenlijk naar op zoek was. Het gebeurt gewoon, soms als je even niet oplet. Een moment dat er plotseling is en alles even in een ander licht doet staan.

Dat is een moment waarop je tegen jezelf zegt dat het bijzonder is, want plotseling merk je op dat alles anders is dan tot op dat moment van die dag, avond of die nacht. Het heeft iets in zich dat je opnieuw naar de dingen laat kijken, iets dat verbanden toont tussen schijnbaar niet gerelateerde dingen en zaken en gedachten en mensen en ga zo maar verder.

Dat moment zorgt ervoor dat je weet dat je iets wil gaan maken of gaat doen dat een reactie is op hoe jezelf in de wereld staat. Soms heel alleen, en dat is vaak in het kunstenaarschap: alleen iets opmerken, een verband zien of voelen en dan alleen op zoek gaan naar mogelijkheden om er iets mee te doen, iets van te maken. Soms met anderen, want je wil delen en samenwerken. Misschien denk je dat er geen plaats is voor wat je doet en soms weet je wel heel zeker dat er een plaats is voor het alles wat je hebt opgemerkt en als reactie hebt gemaakt. Soms is het vele uren werken aan iets dat dan eigenlijk niet meer opmerkelijk is, dat heel stil is geworden of gewoon niet werkt. Dan kun je opgeven en soms moet je dat ook doen en gaan wandelen, of gewoon zachtjes zingen onder een boom die al vele jaren ouder is dan dat je zelf bent, want wat maakt het eigenlijk allemaal uit? Soms is de stilte je beste vriend en geeft zij inzichten die je verwerft door te blijven werken en te blijven experimenteren in een ruimte die leeg is. Een ruimte die soms je hoofd is als je heel geconcentreerd werkt en vergeet op de klok te kijken, omdat je zo verloren bent in waar je mee bezig bent. Soms moet je de chaos induiken en risico nemen omdat de overdaad weer tot bezinning kan leiden. Je leert door te zijn te distilleren en dat te vinden waar je een affiniteit mee hebt.

Eigenlijk heb ik geen advies, tegelijkertijd ligt daarin toch weer mijn advies. Je moet het voor jezelf doen, de wereld opmerken. Je eigen pad bewandelen. Altijd blijven waarnemen en je verbazen over hoe het poëtische daar is waar je het niet verwacht. Hoe de lelijkheid van de wereld gewoon lelijk kan zijn en dat je daar niets aan kan doen, maar dan toch eigenlijk ook weer wel. Je moet als kunstenaar ook koppig zijn en je er niet bij neerleggen als wat je ziet, wat je hoort en ervaart misschien “overweldigend is. Maar je zal ook vriendschappen vinden en hebben die van heel groot belang zijn voor het kunstenaarschap, voor jezelf. Mensen die je vertrouwt, waar je mee kan praten over al die ideeën die je hebt. Vrienden die je atelier weten te vinden en die jouw werk begrijpen, omdat zij jouw begrijpen.

Vrienden die zeggen: wees gewoon jezelf.

“Wees gewoon jezelf”