De gang van Jorieke

Vaak loop ik deze gang door naar mijn atelier. Op zonnige dagen schijnt de zon, op regenachtige dagen regent het. Op grijze dagen is het grijs en op koude dagen vriest het soms.

Maar dat is allemaal buiten. Binnen is de gang de gang. Een beetje lelijk grijs. Een licht verschoten tegelvloer met een wat oubollig patroon. Achter de bamboebar die wat misplaatst tropisch probeert te doen met zijn rode blad en zijn lelijke lampje met een zwarte slang rond het rode glas erboven, is een raar grijs blok. ‘Vrije School, geen rechte hoeken’, denk ik steevast als ik er langs loop. Ik word er kriegel van, hou niet van dogma’s.

Dan ben ik bij mijn atelierdeur en kan ik mijn eigen chaos betreden. ‘Saneren’, denk ik automatisch bij de aanblik, maar zodra ik ga opruimen vind ik iets wat mijn gedachtes weer een hele andere kant opstuurt.

De afgelopen maand was de gang anders. Glimmend van trots deden de vale vloertegels hun best om hun patroon te laten meedoen met de kunstwerken die erop lagen en zo mijn route door de gang stuurden. De wanden waren niet langer afwachtend onverschillig, maar actief als dragers van hangende elkaar overlappende stapels papier, foto’s, tekeningen. Ook hingen er heel tevreden in hoekjes kleine dingen die plots hun onbeduidendheid omzetten in iets groots en waars.

En het houten hoekige plafond dat er altijd al was met zijn streep tl-buizen tilde ineens de draadjes op waaraan de plankjes hingen waarop series lagen. Series scherven soms en het gaf een fijn gevoel ze daar te zien zweven op hun plankjes en niet te weten of de scherven ergens van kwamen dat stuk is, of dat de scherven de aanzet zijn tot iets nieuws.

En was ik net gewend aan de slalom op weg naar mijn atelier rond de werken, rond de gedachtes wellicht, dan was de compositie weer veranderd, alsof de gang zichzelf had opgeschud en alles zich weer in nieuwe patronen had genesteld. Grote vellen vol vragende lijntjes, strepen, kleuren blokkeerden de vrije doorgang. Voor- en achterkanten van tekeningen konden niet meer zonder elkaar. Dat konden ze natuurlijk nooit, maar nu zag ik het.

Een andere keer weer hingen de werken in de lengterichting van de gang aan nog meer draadjes. Al deze draadjes werden samen weer een nieuw beeld van bescheiden, maar noodzakelijke en daardoor prachtige dragers van zoveel moois.

De vloer lag dit allemaal innig tevreden van onder te bekijken. Een vloer heeft een heel ander perspectief op de wereld dan een plafond. Of dan een muur die je aanstaart. Op de vloer lag een lange reeks pagina’s van overduidelijk een boek. Maar welk boek? Slechts de lay-out was zichtbaar in de doorgestreepte tekst. Maakte het de vloer wat uit welke tekst was doorgehaald? Nee, het was de mooie schoonheid van de mogelijkheden van tekst die daar lag te glimlachen naar al die hangende vellen, de aan hun draadjes stil hangende bladeren, de tijdelijk vastgelegde gedachtes over een speurtocht die zo weer verder zal worden voortgezet.

De gang zal straks weer leeg zijn. Het zal wel weer een keer gaan regenen buiten, of koud zijn.

Dat zal allemaal wel. Zelfs de zon zal schijnen. Maar de gang zal nooit meer hetzelfde zijn. Ik ook niet. Dank je Jorieke.