Dissolving Method

Vrijdag 11 maart 2016 organiseerde de afdeling Artscience op de KABK (Koninklijke Academie van Beeldende Kunst) de lezing DissolvingMethod. Twee sprekers, Pek van Andel en ŠpelaPetrič, waren uitgenodigd om iets te komen vertellen over hun ervaringen en perspectief omtrent ArtScience.

ArtSciene is een afdeling op de KABK die zich bevindt in het gebied tussen wetenschap en kunstenaarschap. Het is een opleiding die bezig is om een concrete positie in te nemen, in plaats van een abstract ideaal te vertegenwoordigen. Hun missie is om vorm te geven aan de intersectie tussen kunstzinnige concepten en de nieuwste ontdekkingen binnen wetenschap en technologie. Om hier meer grip op te krijgen organiseert de opleiding lezingen die ingaan op de existentiële vragen die de opleiding en haar studenten aan zichzelf stellen. Het zijn vragen over de discrepantie van wetenschappelijke methodologieën, de onoverbrugbare methodologieën van kunst en wetenschap en de mogelijkheid om kunst en wetenschap te verenigen. Kortom: ArtScience reflecteert op de alom geroemde methodiek van de wetenschap.

Het onderzoeksgebied van de tweede spreker ŠpelaPetrič weet mijn aandacht te trekken. Zij weet deze twee vakgebieden met elkaar te verbinden door middel van metaforen, menselijke metaforen. Haar onderzoek oogt wetenschappelijk en ook haar doel oogt buiten de kunst te liggen. Haar methodiek is niet wetenschappelijk. Ze kiest voor een andere terminologie en een vernieuwende beeldende benadering. Waardoor ze onderzoekers en geïnteresseerden een ander perspectief aanbied.

Een concreet voorbeeld wat ze aanhaalt tijdens de lezing is het reproductieproces project, waarbij ze onderzoek doet naar het voortplantingsproces van planten. Het hoofddoel van het onderzoek is om een apparaat te ontwikkelen waarbij je stuifmeel vrij kunt krijgen van bloemen zonder de tussenkomst van bijen. Wanneer dat ontwikkeld is gaat ze een ontwerp verzinnen dat mensen prikkelt. Een ontwerp dat ervoor zorgt dat we op een andere manier omgaan met planten en hun voortplantingssysteem. Petrič heeft ervoor gekozen om de apparaten te laten lijken op dildo’s en ze spreekt over stimulatie.

Petrič is ervan bewust dat het gebruiken van een metafoor zowel problematisch is, als dat het veel mogelijkheden in zich draagt. Een metafoor geeft de mogelijkheid om een voorstelling te maken van iets wat voor de meeste mensen te abstract is om te begrijpen. Je wekt ook bij deze mensen de aandacht. Je verrast mensen, maakt ze bewust en laat ze nadenken over een onderwerp waar ze eerder niet zoveel aandacht aan schonken. Ook kan een nieuw perspectief de oude conventies om het onderzoeksobject te benaderen losgooien.

Vanuit het publiek komt er een belangrijke vraag. Wat heeft dit met kunst te maken? Haar antwoord is eerlijk. Het is volgens haar duidelijk geen wetenschap, omdat het niet wetenschappelijk is onderbouwd. Het apparaat zelf misschien, maar zij is meestal bezig met het verzinnen van mogelijke functies. Zij toont wat er mogelijk is, waarom wij dat willen hebben en waarom het onderzoek belangrijk is. Ze is bezig met het prikkelen van de verbeelding, waarbij ze naast een verhaal ook veel afbeeldingen gebruikt. Ze refereert naar wat we al kennen en speelt daar mee. De vragen die ze stelt in haar proces komen overeen met vragen die worden gesteld door kunstenaars en vormgevers. Daar voegt ze aan toe dat ze zichzelf niet ziet als kunstenaar. Ze noemt zichzelf een kunstenaar, omdat ze als wetenschapper met dit soort onderzoek geen financiering krijgt, in de kunstsector daarentegen is dit nu wel een hype.