Liza Wolters, Now is a different back then

De eerste solo-expositie van Liza Wolters in Schunck Heerlen is ook haar lakmoesproef. Een exercitie in de assemblage van beelden, van gedachten, van verbeelding die zich uiten in hun omgang met de ruimte. Het is ook de omgeving van haar oorsprong: ze deelt een verleden met Heerlen. Het moment waar ze haar archief van beeldmateriaal samenbrengt met haar herinneringen, dat tot nieuw beeldmateriaal heeft geleid. Herinneringen, oude en nieuwe, die in hun kale eenvoud hun basale oorsprong inwisselen voor een onromantische nostalgie. Een abstractie die altijd herkenbaar blijft als memento van haar dagelijks leven.

De situatie
Het voornaamste medium van Liza is de fotografie, wat logischerwijze tot gevolg heeft dat ze plat beeldmateriaal produceert, of eigenlijk verzamelt. Maar verwacht geen foto expositie, de werken hebben stuk voor stuk een eigen status en weten dit ook fysiek te benutten door soms onderdeel te worden van de ruimte en soms juist door zich hieraan te onttrekken.
De combinaties die Liza maakt zijn vaak intuïtief, het zijn observaties van de werkelijkheid die ze hier heeft geplaatst. Er ontstaat een ritme van beeltenissen in de tentoonstelling waarbij ze speelt met posities in de ruimte. “Vooraf was het nodig om vanuit een maquette de ruimte te onderzoeken, het is namelijk best een complexe plek waartoe ik me moet verhouden.”
De prints zijn dan ook verschillend in formaat en vooral in positie. De klassieke zichtlijn wordt op alle mogelijke wijzen getart, van groot, klein, hoog, laag en zelfs in een hoek. Sommige van deze werken zijn zo afgestemd op de omgeving dat het samenvalt met de zichtlijnen en er zelfs weer nieuwe composities ontstaan. Een observatie in situ.
“Dat is een ontdekking, het valt dan op zijn plek.”

Dat is zeker ook het geval bij het bewegend beeld in de tentoonstelling, die net als de foto’s een subtiel spel spelen met de situatie waarin ze zich bevinden. Zoals de film waarin een betonnen bol te zien is die soms overschaduwd wordt door een vermoedelijk wapperende vlag. Een mysterieus beeld dat associaties oproept van wolken voor de maan, geprojecteerd op een geblindeerd raam wat de projectie niet tegenhoudt. Het tegenoverliggende raam van het naastgelegen pand neemt deze over. Ieder beeld heeft een ander tot gevolg.

De zorgvuldige samenstelling maakt dat het beeldrijm soms zelfs de overhand neemt op de afzonderlijke werken. Als beschouwer zijn er verschillende posities in te nemen. De holle wand die speciaal voor deze expositie is gemaakt, is niet alleen drager van een beeld, maar gaat ook een interactie aan met de aanwezige zuilen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de werken in de expositie zonder titel zijn, ze maken onderdeel uit van het geheel dat zich laat benoemen door de overkoepelende titel Now Is A Different Back Then.

Het beeld
Het fotografisch observeren heeft bij Liza al een aanvang genomen voor de kunstacademie in zicht was. ‘Toen ik twaalf jaar was, ging ik voor het eerst fotograferen en ontmoette ik kunstenaar Romy Finke. Zij gaf al vroeg vertrouwen en motivatie voor mijn werk, en doet dit nog steeds. Het is heel fijn om dat zo direct te mogen ontvangen. “
Liza werkt meestal analoog, de beelden ontstaan vaak in één shot waarbij de compositie al door de lens wordt bepaald, er is geen uitsnede achteraf. Zelfs wanneer ze deze digitaal maakt. Ze geeft zich niet over aan de gulzigheid die de digitale fotografie over zich af heeft geroepen. Ze berust zich in de zekerheid dat ze zich committeert aan de momentopname. “Ik maak de keuzes al in mijn hoofd, de echte zoektocht naar de weergave van de beelden komt pas later bij het presenteren. De concentratie zit volledig in het maken en het kiezen, anders wordt het te bedacht.”

Het sculpturale
Er is dan ook nooit twijfel geweest tussen beeldende kunst en fotografie. Liza ziet haar camera als een verlengstuk van haarzelf. Een manier van observeren die ze ook toont in haar videowerken en op organische wijze leidt tot installaties. Het kader dat ze gebruikt in de fotografie herhaalt zich en de omgeving wordt betrokken bij de momentopname van haar observatie die uiteindelijk een nieuwe observatie wordt, namelijk die van de beschouwer. De ruimte is het object geworden. Het plaatsen van de werken gaat niet over het beeld an sich, maar uit zich in de samenstellingen. Het is de inrichting die sculpturaal is, de benadering analoog.

Liza heeft voor het komende jaar een werkbijdrage van het Mondriaanfonds mogen ontvangen en heeft plannen om in het volgende jaar in Glasgow een master sculptuur te gaan doen. “Ik wil de ontwikkeling naar autonoom sculpturaal werken verder onderzoeken en ben benieuwd hoe de eigenschappen van mijn werk tot nu toe zich daartoe zal verhouden.“
Een gegeven dat ze al aanstipte in haar eerste kunstenaarspublicatie All Of These Images Are The Outcome Of Certain Observations waar zowel inhoud, materiaal en vorm als ruimte fungeren. Momenteel is Liza onder andere bezig met een nieuw boek in samenwerking met de grafisch ontwerpers van Glitterstudio. Ook zal er naar aanleiding van deze expositie een publicatie volgen.