Annemiek en Mánon: solo én duo

Annemiek Wolse en Mánon Verkooyen, beide in 2017 afgestudeerd aan AKV | St. Joost met een BA beeldende kunst. Met een veelvoud aan ideeën wilden ze allerlei nieuwe concepten ontwikkelen, echter hebben ze een selectie gemaakt van realiseerbare concepten voor de korte tijdsperiode bij Witte Rook. Ze willen een viertal zaken onderzoeken, namelijk:

– Een houdbare vorm van een werk.
– Wat de rol van ‘documentatie’ in het werk kan zijn.
– Een relatief nieuw onderdeel in het oeuvre; ‘levenslessen’.
– Hoe de ge(con)structureerde elementen die telkens worden hergebruikt in een vaste vorm kunnen bestaan.

Gedurende de werkperiode werd de ruimte langzaamaan ingericht voor de eindpresentatie. banken worden opgesteld, we zien ligstoelen, en de deur naar de tuin in afgeschermd. Wat kunnen we verwachten aanstaande vrijdag en wie zijn de performers?

De praktijk van Annemiek en Mánon ziet er in eerste instantie uit als twee onafhankelijke praktijken, maar ze werken ook aan een gezamenlijk onderzoek dat zich vormt in performatief  en tekstueel werk. Annemiek heeft een praktijk waarin ze kijkt naar de sociale betekenis van vrije tijd en de visuele kant daarvan, zoals het zichtbaar is in de maatschappij. Manon heeft een praktijk die bestaat uit performatief onderzoek en schrijven, waarin ze het leven beschouwt als een groot decor, waarin een rollenspel plaatsvindt. Doordat ze een gezamenlijke praktijk uitvoeren naast een individuele praktijk, in verschillende steden wonen én werken, geen gezamenlijke werkplek hebben, e-mailen en bellen ze veel om het onderzoek voort te zetten. Middels het deelnemen aan werkperiodes, tentoonstellingen en andere contexten waarin ze het werk kunnen tonen, ontwikkelen ze het beeldende proces voort.

“Onze samenwerking is ontstaan vanwege overeenkomsten in bronnen, waarin we dezelfde thematieken onderzoeken, zoals het hedendaagse maatschappelijke beeld van succes, status en de invloeden hiervan op hoe we ons leven hierop inrichten. Gegevens die we beiden vanuit een andere kant benaderen, maar waar we elkaar vanzelfsprekend zijn tegenkomen vanuit onze individuele praktijken. Fundamenteel is het met elkaar beschouwen en ontdekken van bronnen, die veelsoortig zijn, een vruchtbaar beschouwen waar we ons onderzoek vanuit opbouwen. Ons gezamenlijke praktijk bestaat uit het opbouwen van een oeuvre, waarin we een spel spelen met de toeschouwer en ons eigen praktijk/onderzoek. Dit door middel van onderdelen die bestaan uit onder andere: tekstuele voordrachten, tribunes, podia, sprekers, lachbandjes, interviews en spelelementen. Binnen verschillende contexten, maar vaak kunst gerelateerde contexten, laten we onderdelen uit ons oeuvre aanvullen met nieuwe ontwikkelde onderdelen, zoals we nu de documentaire als nieuw onderdeel introduceren tijdens de werkperiode bij Witte Rook. De onderdelen bestaan regelmatig uit bestaande elementen, zoals hedendaagse popsongteksten, interviews, weekend-miljonairs, moppen, et cetera, die we in een opgebouwde set/context herconstrueren.”

Bronnen van inspiratie  

Wat ze zelf heel belangrijk vinden is dat ze tijdens de fysieke werkdagen samen, maar ook tijdens het bellen en e-mailen, ontzettend veel lachen en gezamenlijke humor delen die ook zichtbaar is in het werk zelf. Dit ervaren ze als een verrijkende manier van werken ten opzichte van het individualistische karakter dat het kunstenaarschap met zich mee kan dragen. De bronnen van Annemiek en Mánon zijn veelsoortig, zo halen ze inspiratie uit biografische documentaires, literatuur, theaterstukken, (spel)programma’s op televisie, komedie, films, popcultuur, videoclips et cetera.

“We zijn vaak geïnteresseerd in clichés die we tegenkomen in settingen die passen bij het beeld van roem, succes en status. Onderdelen uit deze settingen komen vaak terug in het werk zelf, we maken bijvoorbeeld gebruik van tribunes, podia, microfoons en spotlights.”

Zeker niet onbelangrijk is het beschouwen van de eigen – regelmatig absurde- ervaringen die ze meemaken in het dagelijkse leven. De absurditeit die ze herkennen in de ervaringen zorgt voor ogenschijnlijke fictie wat vaak weer een ironische inslag teweegbrengt in het werk. Vaak halen ze inspiratie uit – en maken ze gebruik van – bestaande teksten: songteksten uit de hedendaagse popcultuur, spelregels van levensweg, moppen, interviews en speeches. Bronnen werken vaak ook met ironie en manipulatie, zoals de kunstenaar Ragnar Kjartasson, maar ook de performer Andy Kaufman en films als Manifesto (Julian Rosefeldt) en Toni Erdman (Maren Ade).

Fictie vs. Realiteit

Momenteel houden Annemiek en Mánon zich bezig met de ontwikkeling van ‘De Documentaire’, een werk waarin ze hun eigen kunstenaarschap als duo onderzoeken en vastleggen. Ze spelen met fictie en realiteit om de status als kunstenaar te bevragen, zo leggen ze interviews vast die soms nagespeeld zijn, maar soms ook oprecht zijn.

“Voor de werkperiode bij Witte Rook lijkt de tentoonstellingsruimte (en daarmee het fenomeen ‘tentoonstelling’) ons uitgangspunt, proberen we de status van succes -als kunstenaar, maar tegelijk ook in andere vakgebieden en het leven zelf- te bevragen. We combineren interviews met popsterren, topsporters, politici met levensadviezen van de gewone man in decors die gebaseerd zijn op cliche’s uit de tentoonstellingsruimte en talkshows.”

Voor het duo is context vaak een belangrijk element in het werk, zoals nu de tentoonstellingsruimte, maar eerder ook een crowdfunding evenement. Ze ontwikkelen vaak het beeldende werk in de context van waar het plaatsvindt.

“De tijd en aandacht, zoals we die bij Witte Rook krijgen, helpt ons daadwerkelijk een beeld/werk neer te zetten dat een tijdelijk resultaat is van het proces. Ook het tijdelijke resultaat zetten we in om nieuwe informatie te verschaffen voor het proces erna, hierin is de toeschouwer vaak een essentiële bron.”

Toekomst…

Vanwege het performatieve aspect in het werk, waarin Annemiek en Mánon zichzelf regelmatig neerzetten als performers, willen ze acteerlessen gaan volgen, om zich te verdiepen in de kwaliteiten en mogelijkheden van het acteren zelf. Vanuit hetzelfde oogpunt zouden ze ook willen werken met professionele acteurs.
Ook verdiepen ze zich in schrijven, door middel van cursussen (Mánon studeert momenteel aan de Schrijversacademie in Antwerpen), dit willen ze door blijven ontwikkelen door bijvoorbeeld ook te oriënteren op schrijven in een theater context.
Ook zijn ze bezig een werk te ontwikkelen dat zich kan manifesteren binnen een daadwerkelijke theater context, zoals op theaterfestival Oerol, maar ook evenementen of talentenwedstrijden hebben hun aandacht.

Het duo heeft genoeg op hun wensenlijst staan, ben je benieuwd naar de eindpresentatie van deze werkperiode, kom morgen dan naar de performance van Annemiek en Manon. Je bent van harte welkom vanaf 19:30 uur!