Zeeuwse Lichting

Begin dit jaar was de 13e editie van Zeeuwse Lichting. Dit is een jaarlijkse groepstentoonstelling, geïnitieerd door CBK Middelburg, voor recentelijk afgestudeerde kunstenaars en vormgevers uit Zeeland. De tentoonstelling heeft als uitgangspunt het voorstellen van het werk aan Zeeuws publiek.

Ik kende een groot gedeelte van de mede-exposanten, de groep bestond veelal uit alumni van AKV|St. Joost. Maar ik kwam ook oud-klasgenoten van de middelbare- en zelfs basisschool tegen in de aanloop naar deze groepstentoonstelling. Ik heb het als heel fijn ervaren om te zien hoe het werk van deze kunstenaars en vormgevers zich heeft ontwikkeld, ook in de maanden na het afstuderen. In de gesprekken tijdens en na het opbouwen van de tentoonstelling was dit dan ook het gesprek van de dag. Ieder heeft weer een ander zicht op, en een andere aanpak voor, het inrichten van een leven als kunstenaar of vormgever. Ik denk dat deze gesprekken voor velen waardevol zijn geweest.

Verder heb ik met veel genoegen gezien hoe een aantal deelnemers deze tentoonstelling hebben ingezet om bijvoorbeeld een specifieke vraag te isoleren en uit te zoeken, of om een nieuwe performance te ontwikkelen en uit te testen.

Rozemarijn de Booij heeft een driedimensionaal, onvolmaakt raster gemaakt van dunne, soms roestende stalen palen die ze aan elkaar heeft gemonteerd met gevlochten staaldraadjes. Naar eigen zeggen wilde ze haar werk strippen van alle esthetische middelen die ze normaal gebruikt, zoals goud en glas en niet te vergeten haar prachtige gebruik van olieverf. Het werk gaat duidelijk een discussie aan met de lijnen en hoeken in de architectuur van het historische pand, zoals met de dikke houten steunpilaren, maar ook zeker met de ruimte als tentoonstellingsplek, door de manier waarop ze de stalen palen in de witte wanden laat prikken.

Tiiu Jansen was ook aanwezig met haar werk genaamd ‘dit is een performance, dit is het dus echt niet’. Ze nodigde vijf figuranten uit om een samenspel uit te voeren dat bestond uit het laten vallen van boeken. De momenten waarop de figuranten hun boek lieten vallen, waren geregisseerd en gebaseerd op de regels van Tiiu, zoals bijvoorbeeld het elkaar in de ogen kijken, of het geluid van de knal op de grond. Niet alleen het ontdekken van deze regie, maar ook de onregelmatigheden en toevalligheden die tussen de regels door ontstonden. Het werk zet aan tot nadenken over je eigen verwachting van een performance en de waarde van toeval.

Roos Nieboer maakte een installatie. Met een roze marker schreef zij in nette blokletters een tekst met quotes van Bill Viola en Jan Verwoert. De tekst stelt dat het heel gewoon is voor een mens om in het hoofd in gesprek te gaan met een externe stem, en naar deze stem te luisteren. De tekst brengt het hebben van een religie, het maken van kunst en het kijken naar een televisie met elkaar in verband en vergelijkt dit met gewoonten van oude Grieken. Het gegeven van deze interne stem liet zij ook terugkomen in haar perfomance op het Abdijplein. Terwijl een groep performers in cirkels om het publiek heen fietste met een vlag in de hand, werd er de volgende zin constant door een megafoon uitgesproken: “It’s all going very well, no problem at all”, dit is tevens de titel van haar performance.

Op de avondprogrammering stond ook de performance van Manon Verkooyen en mij. Te midden van de werken in de tentoonstelling stelden wij ons op en was er een audiofragment te horen waarin Siri de spelregels van Levensweg voorleest. Ondertussen speelden wij Mastermind in pocketeditie met witte handschoenen en pincetten. Door het gebruik van deze attributen werden de handelingen van het spel zowel benadrukt als erg bemoeilijkt. Er was precisie en geduld nodig waardoor er frustratie en mislukking ontstond. Daar de ruimte aan geven was onderdeel van onze performance.