De Mus op 't dak

De Mus heeft zijn oorsprong in de theaterwereld van Amsterdam. Elke woensdag worden in het Torpedo Theater vanaf 20.00 uur optredens, presentaties, verhalen, etc. met het publiek gedeeld. Alle kunstvormen in uiteenlopende presentatie manieren kunnen hier terecht.

Daarnaast is De Mus uitgewaaid naar Tilburg (Kunstmaan Salon) en Breda (Cultkitchen) waar een keer per maand dit soort avonden plaats vinden.

Het concept is om op een avond vier gasten ruimte van een kwartier te bieden, waartussen steeds een pauze van ongeveer een kwartier zit. Genoeg tijd om kennis te maken, een nieuw drankje te halen en het toilet op te zoeken.

Op deze avond, 16 Juni, is De Mus Breda te gast bij Pannen op ‘t dak in de parkeergarage aan de Concordiastraat.

De avond is regenachtig en ik vraag me al af of De Mus wel plaats gaat vinden. Maar daar heeft Pannen op ‘t dak van tevoren natuurlijk over nagedacht. Er is een dakterras met een keuken en een bar, terwijl het daadwerkelijke restaurant en de presentatieruimte zich op de een-na-laatste parkeerverdieping bevinden. Een sfeervolle plek.

Ingeleid wordt de avond door rustige gitaar-achtergrond-muziek door Michiel de huismus. Het lijkt een rustige avond te worden, maar als de avond begint hebben zich toch rond de vijftig mensen rond de beamerscherm verzamelt.

Als eerste neemt Stijn de Laat de microfoon en begint over zijn project Project Passionfruit te vertellen. Het is een samensmelting van muzikanten die hij tijdens zijn reizen tegenkomt, maar die elkaar niet ontmoeten. Het is snel duidelijk dat de passie van deze jonge man muziek is. Het concept van jamsessies of tracks opnemen zonder dat de muzikanten samen in een studio zijn is niet nieuw. Maar deze muzikanten kennen elkaar helemaal niet en moeten op de al opgenomen stukken improviseren. Dit levert goed in elkaar gevoegde resultaten op.

Dit project spreekt voor zichzelf. Hij toont voorbeeld video’s en laat twee muzikanten jammen, die al eerder voor Project Passionfruit stukken op hebben genomen. Daarom is het verwarrend dat Stijn zijn presentatie als een pitch houdt en zelfs een soort businessplan voorstelt, alsof hij ons toch iets wilt verkopen. Zijn manier van presenteren loopt in een lijn met de branding die in de intro en outro van zijn video’s van pas komen. Terwijl hij steeds blijft benadrukken dat hij en zijn assistenten en de muzikanten alles gratis doen en dat geld niet belangrijk is, oftewel dat het er wel zal komen als je doet waarvan je houdt. Toch vraag ik me af wat de insteek van deze presentatie is. Want natuurlijk is geld voor hem belangrijk, hoe moet hij anders de reizen betalen die essentieel zijn voor zijn projecten. Misschien wilt hij ons aansteken met zijn passie, nieuwe muzikanten of enthousiastelingen werven die met hem samen willen werken. Maar daarvoor was het genoeg én sterker geweest om ons gewoon mee te nemen met zijn passie.

De tweede in de ronde is Wencke Nilsson, zij heeft Lifestyle & Design aan de Willem de Koning Academie in Rotterdam gestudeerd. Tijdens dat zij voor het publiek gaat staan wordt er al voor haar gejuicht en geklapt.

Later blijkt dat dit inderdaad een belangrijke avond voor haar is. Twee jaar geleden is ze afgestudeerd, ze heeft haar afstudeerwerk meegenomen. Een presentatie met prints en boeken van haar afstuderen opgebouwd en verteld ook vooral over waarmee ze toen bezig was. Haar grootste interesse ligt bij Trend Forecasting, waarbij designers proberen de toekomst te voorspellen, meestal voor bedrijven zodat ze voorbereid zijn op de komende twee tot vier jaar. Maar Wencke wilt verder de toekomst in kijken, erachter komen hoe de toekomst van de mens en het door hem gecreëerd landschap eruit gaan zien. Dit heeft ze letterlijk in haar afstudeerwerk toegepast door een nieuw landschap te schetsen met onder andere vormen van het menselijk lichaam.

Waarom ze vooral over haar studietijd verteld wordt duidelijk als ze over het diepe zwarte gat begint waar ze is gestort na het afstuderen. Het blijkt dat ze naar Breda is verhuisd en voornamelijk in een koffietent heeft gewerkt. Maar nu wil ze weer beginnen, doorgaan met het sublieme van het mensgemaakte landschap. Daarvoor lijkt deze presentatie een beginpunt te zijn, haar uiting als wie ze wilt zijn in Breda.

Al in de pauze vóór de laatste presentatie van beeldend kunstenaar Eva Schalkwijk (St. Joost Breda, Sandberg Instituut) zien we op de beamerscherm een oneindige herhaling van buxushaagjes netjes op een rij in het veld.

Als Eva opkomt start een stuk film dat een bushalte toont waar mensen keurig met een grote en gelijke afstand tot elkaar gaan staan wachten. Tegelijkertijd verteld Eva over de Vinexwijk waarin ze op is gegroeid en waar haar inspiratie voor dit geënsceneerde werk vandaan komt.

Ze geeft een scherpe analyse van de enscenering van het alledaagse in de vorm van een gedicht. In haar verhaal gaat Eva over naar de verschillende rollen van de mensen op straat en ook de filmpresentatie gaat verder naar een van boven gefilmde parkeerplaats waar mensen langslopen, auto’s vertrekken of aankomen rijden.

Volgens Eva zijn wij zolang we op straat meelopen onderdeel van de enscenering van het alledaagse, maar zodra we stil staan en observeren wat om ons heen gebeurd worden we toeschouwer, waardoor de regels aan die we ons vanzelfsprekend houden ineens naar voren treden en vreemd worden. Ze concludeert dat alles om ons heen bedacht is.

Dit leidt Eva naar haar laatste punt en film. Nu gaat het over de stoep als podium, net als in een theater. In de film Playlet heeft Eva de protagonisten allemaal dezelfde kleine alledaagse handelingen in steeds dezelfde volgorde laten doen. Ze verteld ons dat ze dit op een manier gefilmd heeft zodat de stoep een podium wordt en dat de protagonisten volgens haar instructies op en af gaan als in een theaterstuk.

Eva benadrukt dat ze geen oordeel of waarde geeft aan wat er op straat gebeurd, ze is enkel beschouwer met heel veel verwondering.

Afsluitend worden we uitgenodigd om haar eerste solo-tentoonstelling aan de Kopse Kant van Electron te bezoeken en deel te nemen aan Praatgroep de Stoep, een evenement dat ze in samenhang met haar expositie heeft georganiseerd.

Voor het laatste stuk uit het programma heeft Stijn de Laat muzikanten die mee hebben gedaan bij Project Passionfruit uitgenodigd voor een jamsessie. Wederom kennen ze elkaar niet, maar je merkt dat ze weten wat ze doen, dat hun passie ligt, waar ook die van Stijn ligt, in de muziek. Een waardevolle aanvulling op zijn presentatie, die een jonge vrouw uit het publiek heeft aangestoken om ter plekke mee te doen.

De Mus is een soort bonte avond waar je makkelijk aansluiting kan vinden. Een initiatief dat een podium biedt voor aankomend talent, nieuwe intiatieven en makers.

Foto: Flyer van De Mus