Post uit Venetië: Studio Venezia van Xavier Veilhan

Bij de landenpaviljoens in de Giardini is het niet ongewoon om de architectonische situatie uit te dagen. Deze keer heeft het Franse Paviljoen uit 1912 een fundamentele verandering ondergaan die expliciet de functie van het gebouw heeft gewijzigd. De kunsttempel is voor de zeven maanden die de Biënnale telt door Xavier Veilhan getransformeerd naar een volledig geoutilleerde studio waar musici het alleenrecht hebben.

Studio Venezia is, zoals de naam al prijsgeeft, een studio in iedere betekenis van het woord, een werkruimte voor kunstenaars, een plek waar opnames plaatsvinden maar ook een ruimte om gasten te ontvangen. Gasten van over de gehele wereld, zoals musici maar ook geluidstechnici, zijn uitgenodigd om hier samen te werken. Het woord studio doet misschien onrecht aan de zekere schoonheid van het interieur, dat geheel is ingericht met een houten constructie die de Merzbau van Kurt Schwitters in herinnering brengt. Een visuele chaos maar met een zekere akoestische functionaliteit geheel in dienst van de muziek. Het grote verschil zit in het feit dat Xavier Veilhan niet de artiesten uit de studio haalt maar de bezoeker binnen brengt, naar de plek waar de ‘dingen’ beginnen.

Er is geen playlist, er staan geen stoelen, het staat vrij om ‘ergens’ plaats te nemen en eenvoudigweg te observeren en luisteren wat er juist dat moment gaande is. Dat kan variëren van het opstellen van de sessie tot het daadwerkelijk musiceren. Je bent als bezoeker welkom maar ook overbodig, wat voor mij alleen maar bijdraagt aan het idee dat je een kwetsbaar moment meemaakt, dat van creatie. Studio Venezia gaat terug naar de essentie waar participatie weer zuiver is tussen vakgenoten en waar je als publiek (gelukkig) niet de verplichting hebt om daar een andere bijdrage aan te leveren dan het mee te maken, en er met gemak uren verblijft.
Het is de fascinatie voor de magie van de studio, om deze verborgen dimensie uit het privédomein van de kunstenaar te halen, die Xavier Veilhan ertoe bracht om zo muziek en beeldende kunst samen te brengen en te delen met het oog en oor van eenieder. Dat is ook mogelijk dankzij een speciale website voor Studio Venezia waar een continue livestream van het musiceren te horen is.

Studio Venezia is geen incident, Xavier Veilhan die zichzelf in deze context ‘musical reflector’ noemt, zal de studio prolongeren door een vervolg in de vorm van Studio Buenos Aires en Studio Lisboa. De studio als model, als constructie om samenwerkingen te initiëren en nieuwe werkvormen te stimuleren. Een model van inspiratie en vrijheid waar de artiesten geen contract hebben, maar wel eigenaar blijven van hun eigen werk. Er is een belofte dat wat er heeft plaatsgevonden ooit nog zijn weg vindt naar een concrete uitgave. Getuige de staat van dienst van Xavier Veilhan als beeldend kunstenaar lijkt deze stap op het eerste gezicht ongewoon, maar zoals vaker weet de beeldende kunst buiten de gebaande paden te treden op zoek naar een ideaal waarmee werkelijk de grenzen van het autonome kunstwerk worden bevraagd.

“Whether he uses photography, sculpture, public statuary, video, installations or even the art of the exhibition, Xavier Veilhan builds his work around the same axis: the possibilities of representation.” *

*Bénédicte Ramade