Onderzoek, diepgang en bewustwording met Hester van Tongerlo

Hester van Tongerlo (Weert, 1991) studeerde af aan de MaFAD kunstacademie richting autonoom HBO. Ze is kunstenaar en maakt werk waarbij ze telkens de uitdaging aangaat om de bewustwording van de toeschouwer te prikkelen. Door experimentele diepgang verkrijg je nieuwe inzichten. Zo besefte Hester zichzelf na haar afstuderen hoe belangrijk het is dat jonge kunstenaars een kans krijgen om zich te ontwikkelen. Zo ontstond Destination Unknown, inmiddels een stichting die zich inzet voor de kansen en belangen van de jonge kunstenaar.

Het kunstenaarschap is op haar weg gekomen en Hester was direct geïntrigeerd. Nadat ze haar studie aan het Sint Lucas te Boxtel afrondde – als stand- en decorbouwer – was Hester vastberaden om productdesign te volgen aan de kunstacademie. “Tijdens het propedeuse jaar kregen we alle richtingen die de school te bieden had, dus ook autonoom. Heb het hele jaar in mijn hoofd gehad dat ik productdesign ging doen tot de laatste twee dagen voor het keuze moment autonoom me zo intrigeerde dat ik voor de uitdaging heb gekozen.” Dat is het moment geweest dat Hester voor het kunstenaarschap heeft gekozen en zich eraan heeft verbonden. Tot op de dag van vandaag is dat een keuze geweest die ze met haar hart heeft gemaakt.

Experimenteel onderzoek
Hester onderzoekt de mens op een experimentele manier. Haar werk vergt onderzoek en hiervoor neemt ze de tijd, het dient serieus te gebeuren. Door middel van filosofie, wetenschap, biologie en psychologie versterkt ze haar onderzoek. Zo leert Hester de mens beter begrijpen en ontstaat er diepgang. Door het experimenteren met de grenzen van de mens – fysiek, sociaal, geestelijk, ethisch, of persoonlijk – ontstaan de vraagstukken die Hester zowel op zichzelf als een proefpersoon, als ook ook op de toeschouwer projecteert. Altijd werkt ze op de grens van bewustwording, daarom zijn toeschouwers van essentieel belang in haar onderzoek.

“Naast mijn experimentele onderzoek, documenteer ik gecreëerde installaties van de mens die ik tegen kom in hun leefomgeving. Door dit te doen, probeer ik het toeval en het (on)bewuste van de keuzes van de mens vast te leggen. Ik archiveer ze onder de noemer ‘Landscapes’. Deze creaties vormen een afspiegeling van de mens die de situatie heeft gecreëerd.”

De verbinding van al deze documentaties vormt het onderzoek naar het gedrag van de mens. In haar werk zit altijd een bewuste – of onbewuste – verbinding, namelijk het toeval en de keuze van de mens, en hoe deze samenwerken. Als toeschouwer krijg je de ruimte om de interactie aan te gaan met het werk van Hester. “De vorm van mijn werk wordt bepaald door de thematiek waar ik op dat moment mee bezig ben. Ik heb geen vaste media waar ik mee werk, ik zoek juist naar het best passende medium voor het werk.”

Het zijn de kleine dingen die het doen
Hester werkt graag op locatie. Zij realiseert een versmelting van werk en locatie zodat deze elkaar gaan versterken. Hester’s omgeving is haar inspiratie, er gebeurt van alles. Het zijn vooral kleine dingen waar we dagelijks mee bezig zijn die haar aan het denken zetten. Denk bijvoorbeeld aan aannames en gewoontes die we als mens hebben; dingen die we doen zonder erover na te denken: routine. Maar de grote uitdaging is dat ook Hester zelf aannames en gewoontes heeft. Zodra zij zich bewust wordt van haar routine start haar onderzoek. Dit bestaat uit het kijken van documentaires, lezen van boeken en voeren van gesprekken met ervaringsdeskundigen. Voordat de transitie van onderzoek naar werk kan plaatsvinden, verdiept Hester zich eerst volledig in de thematiek. Momenteel werkt Hester aan twee thema’s. Tijdens de residentie richt zij zich voornamelijk op één van de twee: wat betekent eten nu precies voor ons als mens. Wat doet het met ons lichaam en hoe reageert ons brein hierop?

Van bijbaan naar tentoonstelling, een blik in de toekomst
Hester werkt op dit moment als hostess in het casino, dit inspireerde haar voor haar onderzoek naar verslaving. Hoe komt een verslaving tot stand? Waarom gaan mensen zo ver door in hun verslaving, zodat deze uiteindelijk haast groter wordt dan de persoon zelf. Dit betekent veel onderzoeken, praten met deskundigen: kennis vergaren en ondertussen alles een plekje geven, bijvoorbeeld op haar computer als ze dingen uittekent en doorontwikkeld.

Hester zou graag een tentoonstelling willen opzetten met haar eigen werk – haar passie – dat geïnspireerd is op – noodzaak – haar bijbaan. Dit is een droom die Hester graag wil verwerkelijken. Daarnaast lijkt het haar fantastisch om “ooit op een dag alleen maar bezig te zijn met kunst, kunstenaars en dit te kunnen delen met de mede-mens op welke manier dan ook.” Hester is hier al een tijdje mee bezig, ze is namelijk drie jaar geleden begonnen met de eerdergenoemde stichting Destination Unknown. Met deze stichting zet zij zich in voor de jonge kunstenaar en creëert ze kansen voor hen zodat zij zichzelf kunnen ontwikkelen. De stichting biedt werkperiodes aan in panden die leegstaan. Tijdens deze werkperiodes organiseert Destination Unknown een avondprogramma gevuld met interessante sprekers en bijvoorbeeld filmavonden. “Dus gewoon bezig zijn met wat je interesseert en je energie geeft”, geen bijbaantje meer om financieel rond te kunnen komen. Ja, dat lijkt Hester wel wat.