‘Tijd is de langste afstand tussen twee plaatsen’, Dorien de Wit

Verblijf
De werktitel van de werkperiode is Verblijf en dan in de betekenis van Ver en Blijven. Al is er van alles veranderd, het plan om een audiowandeling te maken is er nog steeds. Met dat doel had Dorien al eerder Zundert bezocht om het medium van wandelen ter plaatse te onderzoeken.

“Ik zie het wandelen als een manier om een omgeving echt te beschouwen. Een wandeling als het maken van een tekening door het beschrijven van Vincents omgeving. In zijn brieven tekent hij met taal en vertelt hij over zijn worsteling met perspectief, vanuit dat aspect wil ik de wandeling ontwerpen. Al had ik daar het liefst mensen in Zundert voor gesproken. Het gaat over tijd en afstand, letterlijk want ik werk nu thuis als resident en bekijk Zundert met Street View, maar ook figuurlijk omdat de brieven van Vincent ook tijd en afstand overbruggen. We kunnen ze nog steeds lezen terwijl ze voor iemand anders bedoeld zijn. Het is de vraag wat het betekent om ergens te zijn waar je niet bent. Afstand is nu heel beladen geworden, ik zit nu meer thuis dan ooit en heb heimwee naar momenten die niet kunnen plaatsvinden. Zoveel dingen die nu onbedoeld gaan tellen.”

Je been bevriest in de handeling
Hoewel het wandelen met Vincent in Zundert niet mogelijk was besloot Dorien dat het niet haar proces mocht overheersen. Een kluwen aan rode draden in aantekeningen, alternatieve scenario’s en heel veel screenshots hoopten zich op, echter ieder plan dat zich ontwikkelde gaat over de plek waar ze had willen zijn.

“Een nieuwe omgeving doet iets met mijn waarneming, alsof ik nieuwe ogen krijg. Dat mis ik nu in het maakproces. Alsof je halverwege een stap bent, je been bevriest in de handeling. Afstand en afwezigheid leiden me nu. Ik kies via mijn scherm intuïtief plekken voor een verhaal, mooie herkenbare plekken zoals beukenhagen die leiden naar de beek waar Vincent ging vissen. Het kunnen ook plekken zijn die niet direct met hem te maken hebben zoals een parkeerplaats. Het hoeft niet alleen idyllisch te zijn. Wandelen gaat over het veranderen van de blik. Ik werkte eerder met video, en vroeg me af hoe het zou zijn als de toeschouwer de camera is en de film alles wat je om je heen ziet. Taal kan dat doen als je het van het papier afhaalt om er een omgeving mee te maken. De audiowandeling stuurt de luisteraar met aanwijzingen en geluiden om zo tot een nieuwe ervaring van de plek te komen. Het zet aan tot een handeling waarin ik de luisteraar vrij laat en alleen de tijdsduur bepaal. Wandelen als een tijdseenheid.”

Betoverende streetviews
Dorien is een reiziger zonder zich te verplaatsen naar verre streken. Het reizen als gegeven fascineert haar in het gevoel dat je over een grens gaat. Ze houdt dan ook veel van reisboeken, en onbekende digitale streken.

“Google Street View is heerlijk om rond te dwalen, je dropt een poppetje op een plek en komt vanuit het niets in een nieuwe omgeving. Ik heb wel een voorkeur voor doodlopende wegen, eilanden en kustlijnen. Plekken waar het land ophoudt. Ik doe dit graag een half uurtje tussendoor als een soort vakantie. De vertekening in de beelden kan prachtig zijn. Soms word ik ineens verast door een vervorming in het beeld zoals een waterdruppel op de lens of de horizon die krom lijkt te trekken. Een boom met een knik wordt ineens weer recht, en met één stap ben je van de zomer in de winter terecht gekomen. Ervaringen die alleen digitaal bestaan. Nu is het mijn ontsnappingspoging, mijn reis in Zundert die ik had willen maken.”

Tussen heden en verleden
Een maand zou sowieso al te kort zijn om dit werk te kunnen maken. Het voornemen om hier alsnog te komen is er al, maar de datum nog niet bepaald. Wel is de werktitel inmiddels verruild voor de term Vluchtpunten.

“De titel Vluchtpunten kwam in me op bij het lezen van Vincents brieven op zoek naar citaten. Vluchtpunten of verdwijnpunten zijn punten die zich buiten de kaders van de tekening bevinden. Ze zijn nodig om diepte te suggereren. Ik ben me meer in het gegeven van perspectief gaan verdiepen en heb een boek opgeduikeld uit de jaren dertig waarin allerlei richtlijnen en tips voor het tekenen uiteen worden gezet. Door met verschillende perspectieven te spelen kijk je anders naar jezelf, en naar de ander.
Mijn wandeling zal gaan over het ervaren om op een andere plek te zijn waarbij je beweegt tussen heden en verleden. Daarvoor wil ik geluid toevoegen dat ik ter plekke opneem of op andere plaatsen, misschien zelfs geluid van vroeger. Subtiele natuurlijke geluiden die je onbewust sturen. Voor nu zijn het alleen nog voornemens waarvan ik nog niet weet of en wanneer ik ze kan uitvoeren. Toch, het klinkt misschien paradoxaal, maar juist doordat ik op afstand Zundert probeerde te bereiken, al was het maar in gedachten, voelde ik me meer verbonden met Van Gogh.”