Een pleidooi voor de tastbaarheid, Caro Derkx en Mees Walter

Caro en Mees hebben elkaar ontmoet in Maastricht, waar zij wonen en studeren aan de toneelacademie. Nu zijn ze in Zundert, voor Mees een weerzien met het dorp waar hij is opgegroeid en voor Caro een kennismaking. Van theater naar de schilderkunst lijkt een grote stap, toch is het ook een kwestie van perceptie; want wat is schilderen en met welk materiaal kun je dat doen?

Het ei

Iedere werkperiode kent een begin en een eind, en deze begon nat, koud en guur. Caro en Mees bleven binnen, krampachtig op zoek naar inspiratie tussen de muren van het atelier omdat het buiten alleen maar regende, omdat ze ziek waren, omdat ze vonden dat ze bezig moesten zijn terwijl niets lukte.

Mees ‘Eigenlijk heel kort vier weken, slechts twee weken hebben we echt effectief kunnen werken, omdat het toen lukte, we weer fit waren en geen andere verplichtingen hadden.’
Caro ‘De vraag wat we moesten exposeren hebben we losgelaten, dat kon niet anders. De gedacht aan een expositie en een eindproduct remde ons enorm in het begin. Om ons hoofd vrij te maken moesten we minder bezig zijn met het resultaat, desnoods zouden we zelf op een sokkel staan al is dat het laatste wat we wilden.’
Mees ‘Misschien is dat iets wat we vanuit het theater mee hebben gekregen, dat publiek relevant is.’
Caro ‘We begonnen te werken met eieren, we hebben er heel veel gefotografeerd. Op voorhand was er wel een idee hadden wat we wilden maken, echter dit lukte niet. Toch bleven we wel doorgaan, al zei iedereen dat we beter konden stoppen.’
Mees ‘We wisten precies wat we wilden maken, maar het werkte telkens niet.’
Caro ‘En dan ineens werkt het wel en wil je niet meer stoppen.’

Bloesem

De vele foto’s van het ei, voegden ze samen via een fotobewerkingsprogramma. Een virtueel ei dat bestaat uit vele lagen maar dan samengevoegd in één afbeelding. Deze manier van werken resulteerde in een serie van hyperrealistische en bijna sculpturale eieren uit Zundert.

Mees ‘De eieren zijn gewoon gekocht. Omdat we ze leeg wilden fotograferen moesten we er heel veel uitzuigen dat we er letterlijk en figuurlijk klaar mee waren.’
Caro ‘En toen werd het mooi weer. We konden naar buiten en zagen de bloesem aan de bomen.
Mees ‘We gingen takken construeren, testen hoe we deze met artificiële middelen op konden bouwen.’
Caro ‘Hoe we wilden dat bloesem zou zijn.’
Mees ‘Ik houd van spelen, in het theater, met de elementen, niet met teksten. Dan kijk ik liever naar de beeldende kunst.’
Caro ‘Ik dacht indertijd dat ik moest kiezen voor beeldende kunst of theater, maar eigenlijk hoefde dat niet.’
Mees ‘Wat we leren in Maastricht zit tussen het maken en het regisseren in, we leren performen wat niet over onszelf hoeft te gaan. Dat ik mezelf vaak neem is omdat ik te lui ben om het anders te organiseren, maar ook omdat je jezelf beter kent.’
Caro ‘De bloesem hebben we uit de tuin gehaald, we keken dan ook naar de Japanse periode van Vincent voor inspiratie.’
Mees ‘En Starry Night, die leidde tot gele gemanipuleerde bloemen tegen een blauwe achtergrond.’

Bomen en bloemen

Ondanks dat ze in een stad wonen blijk je buiten de stadmuren van Maastricht sneller in de natuur te staan dan in Zundert. Voor Caro en Mees de perfecte stad. Caro is zelf opgegroeid op een boerderij, zag weinig mensen en des te meer natuur, maar Mees wil juist mensen tegenkomen.

Caro ‘We zijn het Zundertse leven wel gaan waarderen, De mensen zijn buitengewoon aardig hier.’
Mees ‘We zijn hier naar de kerk geweest, daar werd net een kindje gedoopt. En toen we advies vroegen bij de lokale fotografe mochten we een camera lenen waarmee we weer verder kwamen in ons werk.’
Caro ‘De dingen die je ziet in de natuur, die ervaar je in je eigen hoofd anders. Van de foto die we maken gebruiken we de pixels, daar schilderen we mee om die subjectieve ervaring te reconstrueren.’
Mees ‘De verf bestaat uit de bloemen en de bomen.’
Caro ‘We zijn toen apart gaan werken. Ik ben landschappen gaan maken en Mees boeketten.’
Mees ‘Dat zijn eigenlijk in Photoshop plat gedrukte bloemen. Er ontstaat een soort van vervreemding door de compositie. Door herhaling en spiegeling suggereer ik een symmetrie die niet echt klopt.’
Caro ‘Het is grappig dat je ziet dat het natuurlijk is, maar ook artificieel. Zelf ben ik gaan ‘schilderen’ met één element, een takje van de conifeer, die ik letterlijk heb gebruikt maar ook vervormd, met de beweging van de cipressen van Vincent in gedachten. We willen schoonheid creëren, geen kitsch dat is iets anders, er is al zoveel lelijkheid in de wereld.’
Mees ‘Schoonheid wordt vaak geassocieerd met nep, niet iets dat echt kan zijn. Wij spelen hiermee.’

Wachten

De laatste week bestaat uit wachten, tussen de getapete kaders van de nog te printen foto’s. Omdat de foto’s allemaal heel scherp zijn wordt de keuze voor de maat achteraf vastgesteld, de wisselwerking tussen vakmanschap en gedachte. Maar welke gedachtes zijn dat?

Mees ‘Vooral hoe de impressionistische stijl in de moderne wereld, met moderne technieken een nieuwe vorm kan vinden.’
Caro ‘Het naar buiten gaan, hoe we onze camera gebruikten net als Vincent zijn schildersezel mee naar buiten nam om alles vast te leggen, dat heeft ons wel beïnvloed. We hebben veel gekeken naar  zijn schilderijen.’
Mees ‘Ik ben het gaan herwaarderen, vroeger werd ik er mee doodgegooid.’
Caro ‘Vincents gevoel voor ruimtelijkheid, zijn penseelstreken, zijn zoektocht zelf. Maar misschien is de belangrijkste ontdekking wel de kracht van het onderzoek.’
Mees ‘Je weet niet wat er gaat spelen, je leeft van dag tot dag. Het niet weten, en toch is er sprake van evolutie door de focus op je werk. Achteraf is het logisch, je begint intuïtief en dan bouw je daarop door.’
Caro ‘We zijn getraind op produceren, dat hoefde nu niet.’
Mees ‘In het theater heb je ook werkperiodes, work in progress, maar dat voelt niet af. Je hebt altijd een toningsmoment en dan kun je er niet op terug komen omdat er toch weer iets nieuws van je wordt verlangd omdat ze het al hebben gezien. Bij beeldende kunst kan dat wel, je kan dan zelf beter het toningsmoment inrichten en meer doorbouwen. Je bent zelf ook de beschouwer.’
Caro ‘Bij theater sta je er middenin, het is niet tastbaar alleen in je hoofd. Beeldende kunst is wel tastbaar, we hebben nu dingen gemaakt die ook zonder ons kunnen bestaan.’
Mees ‘Ik maak ook performances without audience, daarvan houd ik alleen filmstills over, dan bestaat het ook en kun je naar je eigen werk kijken. Ik haat publiekswerving en wil dat niet doen.’
Caro ‘Alhoewel juist dat ook de kracht van theater is. Het is nu en daarna nooit meer. Juist het vluchtige van het ene moment, de beleving die in je hoofd heeft plaatsgevonden en bestaat bij de gratie van de herinnering.’